Wie is Martijn Aalbrecht?
• Geboren in 1976
• Bezieler van de Voedselboss
• Woont in Hengelo, Nederland
• @de_voedselboss op Instagram en @devoedselboss op Youtube
Wat is wildplukken?
Met wildplukken verzamel je op alledaagse plekken eetbare planten, vruchten, knollen en noten. Je wandelt door de natuur alsof het een supermarkt is: langs elk bospad, in elke tuin en langs elke berm valt er wel iets lekkers te vinden. En zelfs tussen de stoeptegels van de stad!
Is wildplukken toegestaan?
Mag je zomaar bramen plukken of kastanjes rapen in het bos of langs de weg? Wat zijn de regels?
Wildplukken in het bos
Volgens het bosdecreet mag je geen dingen meenemen uit het bos. Die regel bestaat om te vermijden dat bossen leeggeroofd worden. Maar voor individueel gebruik is de wetgeving soepeler. Dus zie je tijdens een boswandeling braambessen hangen, dan mag je er gerust een paar plukken. Al is het niet de bedoeling dat je doosjes vol bessen vult – daarop staan boetes.
Wildplukken langs de weg
Wat op de openbare weg staat is toegankelijk voor iedereen. Daar mag je naar hartenlust plukken. Als een struik of plant op privédomein staat, blijf je daar af.
De Voedselboss en zijn bos
“Ik ben heel slecht in moestuinieren”, bekent Martijn. “Toen in 2006 mijn dochters geboren werden, besloot ik mijn eigen voedsel te verbouwen. Ik begon vol goede moed met een moestuin, maar het bleek niets voor mij te zijn. Steeds opnieuw zaaien, wieden… en elk jaar terug van nul beginnen! Want eigenlijk eten we veel eenjarige planten, terwijl de natuur volstaat met meerjarige planten. Ik wilde duurzamer werken.”
“Een moestuin is niets voor mij. Ik wilde duurzamer werken. Dus legde ik een voedselbos aan.”
“Na wat research naar ‘forest gardening’ kocht ik een stuk bosgrond met weinig bomen. Daarop heb ik van alles aangeplant: notenbomen, fruitsoorten, bomen met eetbare bladeren, bessenstruiken, kruiden, meerjarige gewassen, bodembedekkers… in totaal meer dan 200 soorten. Zo ontstond mijn voedselbos. En door mijn ervaring en voortrekkersrol word ik zelf ‘de Voedselboss’ genoemd. Maar eigenlijk ben ik helemaal niet zo bazig hoor.”
Welke planten kan je eten?
“In het bos vind je ontzettend veel lekkers”, weet Martijn. “De kans is zelfs groot dat je eetbare planten in je tuin hebt staan.” Deze zeven smakelijke ingrediënten behoren tot zijn favoriete eetbare planten:
Winterpostelein
“In een moestuin kan je pas zaaien als de bodem warm wordt – maar in het wild kan je al veel eerder plukken en oogsten, zoals winterpostelein.”
• Wat: “Winterpostelein is een klein, groen plantje van ongeveer 10cm hoog. Vanuit de kruin groeien kleine blaadjes aan een steeltje. Winterpostelein groeit vaak in grote groepen, want deze soort zaait makkelijk uit.”
• Waar: onder loofbomen die geen bladeren meer hebben.
• Wanneer: vanaf het najaar tot ver in het voorjaar
• Bereiding: “De bladeren en stengels smaken zacht en smeuïg. Je kan ze gebruiken als sla. Ook de bloemetjes zijn eetbaar. Het ideale ingrediënt voor een wildpluk-salade in de winter.”
Hazelnoten
“Veel notensoorten, zoals hazel- of walnoot, beukennoot en tamme kastanje, kun je in het najaar rapen en veilig oppeuzelen. De wilde kastanje laat je beter liggen, want die is giftig.”
• Wat: “Hazelnoten groeien aan een struik van 3 tot 4 meter hoog, met lange takken en grote bladeren. De noten hangen in kleine groepjes bij elkaar.”
• Waar: in de bosrand, waar ze wat licht krijgen.
• Wanneer: oktober
• Bereiding: “Het vruchtvlees zit in een hard omhulsel, dus moet je de noot eerst kraken. Lekker als borrelnootje of in yoghurt, muesli of een salade. En als je ze droogt kan je de noten mixen tot meel voor allerlei heerlijk gebak.”
Bramen
“Als je bramen in het wild plukt, is de voedingswaarde vaak veel hoger dan bij de gecultiveerde variant. Wilde bramen zijn meestal kleiner dan bramen uit de supermarkt, maar de smaak is intenser.”
• Wat: “Bramen groeien aan een struik van 1,5 meter hoog, met lange takken die alle kanten uit steken en doorns bevatten. Rijpe bramen herken je aan hun donkerblauw-paarse kleur. De struiken staan meestal in grote aantallen bij elkaar.”
• Waar: aan de bosrand, waar zonlicht komt.
• Wanneer: juli en augustus
• Bereiding: “Stop ze recht van de struik in je mond of gebruik ze in fruitsla, smoothie, bramencrumble, bramenjam...”
Hosta of hartelelie
“Veel mensen hebben deze plant in de tuin, zonder te beseffen dat hij eetbaar is. Je kan ook wildplukken in je eigen tuin.”
• Wat: “De grote groene of gele bladeren komen in het voorjaar opgerold tevoorschijn. Dan smaken ze heerlijk. Zodra ze zich ontvouwen zijn ze niet meer lekker.”
• Waar: in de schaduw onder bomen.
• Wanneer: maart
• Bereiding: “Kook of stoom de bladeren kort - vijf tot tien minuten is voldoende. Daarna eet je ze zoals asperges. Deze plant heeft een zachte, zoete smaak.”
Paardenbloem
“Onterecht gelabeld als onkruid, want paardenbloemblaadjes bevatten flink wat vitamines en mineralen.”
• Wat: “De gele paardenbloemen groeien aan een lange, holle steel met grote bladeren die in een cirkel om de steel heel groeien.”
• Waar: in velden en tuinen waar ze volle zonlicht krijgen.
• Wanneer: in het voorjaar
• Bereiding: “Net voor de bloemen uitkomen zijn ze op hun lekkerst. Je kan er confituur van maken of de bloemknopjes inleggen met azijn, zoals kappertjes. De bloemen vormen bovendien kleurig decoratiemateriaal voor een frisse salade. Temper de bittere smaak door de blaadjes eerst enkele minuten in water te leggen. De bladeren van de paardenbloem zijn trouwens ook eetbaar. Ze smaken bitter maar zijn heel gezond.”
Wilde pruimen
“Wilde pruimen zijn kleiner dan supermarkt-pruimen. Ze zitten qua smaak tussen zoet en zuur in. Wij zijn gewend om ons fruit zoet te eten, maar minder zoete smaken staan synoniem voor voedingsstoffen die we óók nodig hebben als mens.”
• Wat: “Wilde pruimen groeien aan een struik met kleine, groene blaadjes. De struik wordt ongeveer 2 meter hoog en heeft doorns. Rijpe wilde pruimen zijn 2 cm groot en donkerblauw van kleur.”
• Waar: aan de bosrand.
• Wanneer: juli
• Bereiding: “Maak er confituur van, verwerk ze in drankjes of fermenteer ze.”
Hop
“Hopscheuten zijn in het voorjaar een ontzettend lekkere groente, een ware delicatesse!”
• Wat: “Witte scheuten van ongeveer 20cm, die uit de grond komen.”
• Waar: in het bos, tegen andere bomen.
• Wanneer: februari en maart
• Bereiding: “Kook de scheuten een vijftal minuten. Ze zijn knapperig en nootachtig van smaak.”
Tip: lees meer over wildplukken
Je kennis verbreden over eetbare bladeren, vruchten, noten en meer lekkers uit de natuur? In Het Wildplukboek vind je tal van heerlijke recepten én een heleboel interessante weetjes over wilde eetbare planten.
Kuur natuur: zo begin je eraan
Regelmatig naar buiten gaan is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. We helpen je daarom graag op weg! Schrijf je gratis in voor 'Daily Dose of Nature' en stap 12 weken lang mee in kuur natuur. Je krijgt dan elke week een verse dosis motivatie én inspiratie.
Laat je verder inspireren
