🕒 Leestijd: ongeveer 11 minuten

Verliefd op de wonderen van de Belgische natuur

Niki Colemont is verzot op ijsvogels en andere wonderen van de Belgische natuur. Uitgerust met een fototoestel, een telelens en een camouflagetent trekt hij er bijna dagelijks opuit om al dat moois vast te leggen. En te denken dat hij ooit amper zijn kot uitkwam. “Op mijn negentiende wist ik niet dat er iets anders dan gamen bestond.”

IJsvogelradar

“Hoorde je dat?” Met een armgebaar maant Niki Colemont ons aan tot stilte. We houden halt en spitsen de oren. Opnieuw weerklinkt datzelfde korte, scherpe fluitsignaal. “Een ijsvogel”, fluistert Niki, waarna hij zijn tanden bloot lacht. “Ik heb een ingebouwde ijsvogelradar.” Al wie ’s mans natuurfoto’s al zag, zal dat zeker geloven.

Niki maakt beelden die tegelijk vertrouwd en heel erg bijzonder zijn. Kleine, intieme inkijkjes in de Limburgse en Belgische natuur. Een ijsvogel die een visje door zijn keel laat glijden, een dauwdruppel die van een dennennaald dreigt te vallen, een eekhoorn die naar zijn spiegelbeeld in het water lijkt te staren: als kijker zijn we bevoorrechte getuigen van iets alledaags dat, gezien door de lens van Niki, toch speciaal wordt.

© Niki Colemont

Samen met Niki wandelen we door de Caetsweyers, een natuurgebied van Limburgs Landschap dat niet toegankelijk is voor bezoekers. Hier komen enkel vissers met de juiste vergunning. En fotografen als Niki, die een vijftal jaar geleden aan deze vijvers zijn eerste ijsvogel voor de lens kreeg. Hij wijst naar een bosje riet aan de overkant. “Daar zat deze zomer een roerdomp”, zegt hij. “En een visarend is hier ook al gespot.” Nu is het rustig. Zelfs de nijlganzen die een week eerder nog op de plas dobberden, hebben andere oorden opgezocht. De opspringende vissen en de blauwe reiger in een ver hoekje hebben het rijk voor zich alleen.

"Soms ben ik wel een freak. Als ik ergens een buizerd op een paaltje zie, dan zit ik daar de volgende dag opnieuw."

We kruisen het pad van een visser. “En? Iets gezien?” polst Niki. De man schudt van nee. “Vissers zijn een grote hulp”, zegt Niki. “Die man stuurde me ooit een gsm-beeld van een zwarte specht door. Dan weet ik meteen waar ik moet zijn. Als fotograaf leef je van informatie van andere mensen. Al ben ik soms wel een freak. Als ik ergens een buizerd op een paaltje zie, dan zit ik daar de volgende dag opnieuw. Ook al weet ik niet of die buizerd daar weer zal neerstrijken.”

Wie is Niki Colemont?

34 jaar

Geboren in Rwanda, opgegroeid in Diepenbeek

Natuurfotograaf

Finalist van de National Geographic Fotowedstrijd

Werkt als arbeider bij Autoneum

Niki stelt zijn camouflagetent op naast het water. Weinig plekken waar hij meer tijd doorbrengt dan tussen deze vier plastic dekzeilmuren. Want ook al is zijn natuurfotografie momenteel niet meer dan een hobby, hij neemt het bloedserieus. Tijdens het weekend is hij vaak van acht uur ’s ochtends tot vier uur in de namiddag buiten, in de natuur of in de tuin. En werkt hij door de week in de avondshift, dan is hij soms al om zes uur op pad. In alle vroegte, om toch maar iets te maken van de ochtend.

Van gamer naar fotograaf

Niki wordt in 1986 geboren in Rwanda. Enkele jaren voor de burgeroorlog die zou leiden tot een ongenadige genocide. Zijn moeder sterft bij de bevalling. Of enkele jaren later, daarover spreken zijn akte en de info van zijn zus elkaar tegen. In 1990 worden Niki en zijn vijf jaar oudere zus opgegeven voor adoptie. Zo komen ze in Diepenbeek terecht. Zijn vader zou later sneuvelen in de oorlog. “Ik was te jong om te begrijpen wat er aan de hand was”, vertelt hij. “Ik kende de taal niet, wist niets over België en opeens belandde ik in een land waar water uit de kraan kwam, geld uit de muur en regen en sneeuw uit de lucht.”

Heimwee heeft hij niet, het gevoel om terug te gaan evenmin. Tenzij misschien om zilverruggen te gaan fotograferen, de machtige gorilla’s die zich schuilhouden in Nationaal Park Virunga. “Al hetgeen ik nodig heb, is hier in België: vrienden, mensen die me graag zien en de natuur als hobby. Ik heb een tweede kans gekregen om iets van het leven te maken.” Wanneer zijn zus in 2019 sterft, op 38-jarige leeftijd, verdwijnt het laatste stukje Rwanda uit de puzzel van zijn leven. Nu trekt hij veel op met haar 18-jarige zoon. Niki heeft op jonge leeftijd veel meegemaakt, een zwaar verleden als rugzak. “Maar ik haal veel kracht uit de natuur. Het geeft me voldoening. Wanneer ik stress heb, kan ik mijn hoofd hier helemaal leegmaken. In de natuur denk ik niet aan de dagelijkse sleur, maar ben ik op een positieve manier bezig en kom ik tot rust.”

Nochtans is Niki verre van een geboren natuurmens. Als tiener speelde hij van ’s ochtends tot ’s avonds computerspelletjes. “Op mijn negentiende kwam ik nooit buiten. Ik wist niet dat er iets anders dan gamen bestond. Een sociaal leven had ik ook al niet.” Dat verandert wanneer hij op zijn 22ste zijn vriendin leert kennen. Haar ouders gaan vaak wandelen. Niki stapt mee en krijgt langzaam de smaak van de natuur te pakken.

De interesse voor fotografie volgt later, zo’n vijf jaar geleden. Op bezoek bij de bomma van zijn vriendin ziet Niki een koppel koolmezen door de tuin scheren. De vogels vliegen af en aan met voedsel voor hun jongen. Achteraf ruimen ze het vogelhuisje op door de uitwerpselen buiten te kegelen. “Mijn nieuwsgierigheid was gewekt: ik wilde weten wat ze dit keer weeral hadden meegebracht voor hun jongen”, zegt Niki. “Ik vond het zo’n interessant fenomeen dat ik het op beeld wilde vastleggen.”

Op verboden terrein

Zijn schoonvader leent hem een spiegelreflexcamera en Niki is vertrokken. Zonder formele opleiding begint hij te experimenteren en trekt hij eropuit. Vanaf het begin is Niki gefascineerd door ijsvogels. Hij droomt ervan het prachtige vederdek van feloranje en -blauw voor de lens te krijgen. Van een kennis hoort hij dat er ijsvogels rondfladderen op de Caetsweyers, het gebied waar we ook vandaag rondstappen. Maar terwijl hij over een modderpad richting vijvers sjokt, hoort hij achter hem een strenge stem: “Hela, manneke, wat kom jij hier doen?”

"Ik haal veel kracht uit de natuur. Ik kan er mijn hoofd leegmaken en kom er los van de dagelijkse sleur."

Hugo, de conservator van de Caetsweyers, wijst hem op het verbodsbord dat hij zonet straal heeft genegeerd. “Ik vertelde hem dat ik heel graag wilde weten waar die ijsvogel zat. Waarop Hugo me een rondleiding gaf en de schuine tak toonde waarop de ijsvogel regelmatig landde. Ik moest gewoon met mijn kont in een stoeltje gaan zitten en wachten! De eerste dag zag ik hem niet, maar de tweede kwam hij doodleuk voor mijn neus zitten.”

Ook nu nog laat de ijsvogel Niki niet los. Tijdens de eerste lockdown in het voorjaar van 2020, wanneer hij een tijdje niet kan gaan werken, trekt hij twee weken op rij elke dag naar een slootje in Diepenbeek om een koppel parende exemplaren te fotograferen. Maar ijsvogels zijn niet de enige dieren die hem aantrekken. Een koolmees in de vlucht, een steenuil die stoïcijns op een paaltje zit, twee grote bonte spechten die een kever delen, een staatsieportret van een vos: op Niki’s Instagram staan ze allemaal. De verwondering waarmee hij naar de natuur kijkt, vertaalt zich in de pracht van zijn foto’s.

Niki’s tips voor aspirerende natuurfotografen

Heb geen schrik om een slechte foto te maken
“Maak gewoon die foto! Het is niet erg als die mislukt, dan maak je de volgende foto wellicht beter. Mijn eerste foto’s leken nergens naar. Vaak waren ze onderbelicht. Maar door fouten te maken, leerde ik hoe ik mijn instellingen moest zetten. Een opleiding heb ik nooit gevolgd.”
Trek eropuit bij regenweer
“Veel mensen houden niet van regenweer, maar ik vind net dat het een extra dimensie geeft aan je beeld. Een blije hemel is saai, terwijl wolken en regen voor drama zorgen. Je moet vooral veel buitenkomen. Want alles kan een onderwerp zijn in natuurfotografie. Landschap, insecten, dieren: je ziet altijd iets.”

Papegaaiduiker als droom

In dezelfde tuin waar een koppel koolmezen zijn interesse voor fotografie aanwakkert, schiet Niki nu regelmatig beelden van de vaste bezoekers: vier rode eekhoorns. Wanneer hij bij een vriend ziet hoe een eekhoorn een voederbakje opent en er de nootjes uitplukt, gaat er een lichtje branden ... Als hij op strategische plaatsen eten verstopt, zo redeneert hij, dan kan hij grappige beelden maken. Sindsdien maakt Niki de gekste opstellingen waarin eekhoorns figureren als vliegtuigpiloten, met een Afrikaans voodoomasker, aan een picknicktafel of terwijl ze een potje schaak lijken te spelen. “Het is wat uit de hand gelopen”, geeft Niki lachend toe. “Soms werk ik uren aan één opstelling. Al mijn ideeën bedenk ik tijdens mijn werk bij Autoneum, waar ik geluidsisolaties voor auto’s maak.”

Het is vaak een kwestie van geduld. En soms is het eindresultaat niet wat Niki voor ogen heeft. Zo werkt hij eens een paasthema uit, met een winkelkar vol eieren. “Ik hoopte dat het zou lijken alsof de eekhoorn paaseieren had geraapt, maar een bonte specht kwam op de eieren kloppen. Uiteindelijk was dat ook een mooie foto.” Toeval is de bondgenoot van de natuurfotograaf. Een andere keer wil Niki ijsvogels fotograferen, maar vliegt er een zwaan aan die een uitgestrekte, elegante landing maakt. “Met zo’n beeld ben ik dan even blij.”

In vijf jaar heeft Niki een flinke collectie aan natuurfoto’s bijeen gekiekt. Een macrofoto van een roofvlieg, gevangen in een spinnenweb, schopt het in 2019 zelfs tot in de finale van de National Geographic Fotowedstrijd. “En zeggen dat ik bijna nooit macrobeelden maak”, grijnst Niki. Toch blijven er nog veel dieren op z’n verlanglijstje staan. Met stip op één: papegaaiduikers. “Dat is mijn ultieme droom. Vanwege hun grappigheid, hun clownachtige uiterlijk en hun aaibaarheidsfactor. En ze pakken vier of vijf vissen tegelijk in hun bek. Ongelooflijk!” Voor die vogel zal hij naar IJsland, Schotland of Ierland moeten trekken, maar voorlopig gaat Niki met evenveel enthousiasme in eigen land op pad.

Niki’s favoriete natuurplekjes in Limburg

Ook al zit hij regelmatig uren aan een stuk in een tuin in Diepenbeek, Niki trekt minstens even graag de natuur in. In de Caetsweyers fotografeerde hij zijn eerste ijsvogels, maar dat natuurgebied is doorgaans niet vrij toegankelijk voor bezoekers. Deze zijn dat wel:

De Maten (Diepenbeek): “Ongezien veel diversiteit. De bever zwemt er rond en ik zie er ook weleens een koppel ijsvogels.”
Dauteweyers (Diepenbeek): “Hier werd de zwarte ooievaar al meermaals gespot.”
Fietsen door het Water (Bokrijk): “Een toeristische plek, met veel fietsers, maar dat heeft als voordeel dat de dieren op hun gemak zijn. Ooit zag ik er vanop drie meter een ijsvogel een vis doodslaan. We stonden met zes mensen te kijken en hij deed gewoon verder, zo tam was hij.”
Terrils van Genk: “Zowel Maasmechelen als Genk hebben veel natuur. Op een terril in Genk legde ik onlangs nog koninginnenpages vast. Die vlinders zie je nog amper, heel speciaal.”

image link

Een dier in het wild spotten is één ding, er een knappe foto van maken een ander. Met deze tips kan je echt uitpakken met het visuele resultaat van je verblijf in de natuur.