Survival met ambASsadeur Joris Put

Een passie voor survival zat er niet meteen in bij wereldreiziger Joris, voor outdoorfotografie des te meer. Deze ambassadeur gaat regelmatig bergwandelen, klimmen, bikepacken en neemt onderweg altijd prachtige kiekjes. In 2022 besloot hij om nog een stapje verder te gaan en zich in te schrijven voor een jaaropleiding bij de Outdoorschool, want “survival leren was de volgende logische stap.”

Eén weekend per maand trekt Joris samen met andere deelnemers en een survival expert van de Outdoorschool eropuit. In de natuur leert hij technieken zoals bergwandelen, wildplukken, lepels en messen slijpen, vuur maken, natuurlijke onderkomens (‘shelters’) construeren, kanovaren, de rivier lezen en “heel vroeg opstaan om een brood te bakken in een Dutch Oven op een kampvuur”.

Joris is ondertussen al een paar interessante survivaltechnieken machtig. Zo zal nat weer hem niet tegenhouden om een vuur te maken. “Je moet op zoek gaan naar droog materiaal. Dode takken die bij het vallen in andere bomen zijn blijven hangen en de grond niet raken, komen hiervoor in aanmerking,” legt hij uit. Bij dode bomen is de binnenkant meestal nog altijd heel droog. Ook is er meestal witrot aanwezig. “Iets wat ideaal is om een eerste vlam te krijgen. Zorg ook zeker dat je het vuurtje op een plateau maakt, zodat het niet in aanraking komt met de grond.”

Maar moest dit niet genoeg zijn, dan is er nog een andere oplossing. “Zie dat je altijd een tampon meehebt in je rugzak,” raadt Joris aan. “Een tampon is eigenlijk een watje dat heel compact verpakt is en dat kan uitgepluisd worden. En dat brandt goed. Bovendien zit het waterdicht verpakt.”

Zelfs voor activiteiten die hij al heel lang zelf deed, kreeg Joris een goede tip. Zo heeft de Outdoorschool hem geleerd hoe hij correct een berg moeten afwandelen. “Je moet het middelpunt van je lichaam zo laag mogelijk bij de grond houden en met je voeten ver genoeg uit elkaar stappen. Zo hou je je evenwicht,” vertelt hij. “Dit wordt ook wel eens de gorillahouding genoemd. Het werkt echt goed!”

Ook de nacht doorbrengen in het bos heeft voor Joris geen geheimen meer. “Er zijn verschillende opties om de nacht door te brengen. Een tent is natuurlijk de meest voor de hand liggende. Je kan een stapje verder gaan en in een hangmat slapen: in een klassiek exemplaar of in een speciale hiking-hangmat, inclusief een afdakje voor de regen en een warmtedeken.” Hij haalt nog een andere optie aan: “een bivakzak beschermt jou en je slaapzak tegen een natte ondergrond.” Bij regen komt een tarp of plastic zeil om op te spannen goed van pas om boven je slaapplek te spannen.

Heb je helemaal geen kampeermateriaal beschikbaar? “Dan kan je een onderkomen bouwen met materialen die je in het bos vindt. Een shelter bouw je met één of meerdere dwarstakken waar je dan takken tegen plaatst. Die bedek je met bladeren, mos of andere kleiner natuurlijk materiaal. Laat in het dak een grote opening, zodat de rook kan ontsnappen als je binnen een vuurtje maakt.” Slaap je op de grond zonder slaapzak of matje? “Dan bedek je de grond met mos, bladeren en twijgjes zodat de koude van de grond minder voelbaar is.”

Hebben al die survivaltechnieken dan zoveel nut? Voor Joris absoluut. “Wij gaan binnenkort naar Nepal en het is altijd goed om de routetechnieken, zoals een kompas gebruiken en een kaart lezen, nog eens op te frissen. Het geeft een veiliger gevoel.” En dan is er nog het sociale aspect. “Het is leuk om met mensen te praten die dezelfde interesse hebben. Zo wordt onze passie nog meer aangewakkerd.”

Joris raadt survival aan voor iedereen die de natuur wil verkennen. “Sinds corona trekken meer mensen de natuur in en ik hoor verhalen van mensen met weinig ervaring die in een hooggebergte een bepaalde piek willen beklimmen. Dat is gewoon een slecht idee. Het is altijd handig om een basis te hebben. Als je het nooit nodig hebt, zo veel te beter.” Maar ook voor absolute beginners ziet hij een pluspunt. ”Je kan alleen maar meer respect krijgen voor de natuur.”

Moest Joris ooit op een onbewoond eiland belanden, zou hij het liefst een degelijk mes meehebben. Goed met een mes kunnen omgaan is namelijk de ultieme basis voor zowel bushcraft als survival. “Dan kan je vuur maken, shelters bouwen, eten voorzien en zelfs bomen vellen.” Het is een belangrijke techniek die je makkelijk thuis kan oefenen.

“Daarna leer je best om vuur te maken. Met verschillende aanmaaktoebehoren, zoals een firesteel, met een handboog of vuurboog.” Want dat is uiteindelijk het belangrijkste wanneer je op een of andere manier vast komt te zitten in het Amazonewoud of, wie weet, de Ardennen: “warmte en slaap.” Volgens Joris begin je dan best bij de bouw van een degelijke shelter en het aanhouden van een vuurtje. “Vanaf dan zijn water en voedsel aan de orde.” Maar zolang je nog niet in die noodsituatie zit, raadt hij vooral aan om er gewoon van te genieten. “Uiteindelijk is het gewoon zalig om op het gemak aan een kampvuur een lepel te zitten kerven.”