🕒 Leestijd: ongeveer 8 minuten
De oudste in de berghut. Opa van 80 stapt met kleinkinderen acht dagen door Slovenië
Andere wandelaars keken ervan op, sommigen wilden zelfs met hem op de foto. Want zo’n opa van 80 die met vijf kleinkinderen een bergtocht maakt, dat ziet een mens niet elke dag. Ludo Herbots was jarenlang zelf wandelgids, maar voor de reis van zijn leven liet hij zich leiden door zijn nageslacht. Met z’n zessen trokken ze door de woeste natuur van Slovenië. Goed voor 111 kilometer avontuur, plezier en soms ook simpelweg afzien.
Agenda’s omgegooid
De jongste is 14, de oudste 80. Ze zitten samen rond de tafel bij opa Ludo en oma Julia thuis. Eén kleinzoon heeft een beetje vertraging – “typisch onze Willem”, lacht oma – en kleindochter Babita (20), die ook meeging naar Slovenië, had vandaag andere plannen. “Het is eigenlijk verwonderlijk dat ze zich vorige zomer allemaal tegelijk hebben kunnen vrijmaken om op reis te gaan”, glimlacht Ludo.
Voor een trektocht met opa gooiden de kleinkinderen graag hun agenda om. Anna (14) liet er zelfs een andere reis voor schieten. “Normaal gezien was ik met mijn ouders gaan zeilen in Kroatië. Maar dat kan altijd nog. Het is misschien wel de laatste keer geweest dat we met opa een wandelreis hebben kunnen maken.” Misschien … Want met opa Ludo weet je nooit. “Ik ben twintig jaar wandelgids geweest”, zegt hij. “Daar waren jaren bij dat ik tot wel zeven meerdaagse wandelvakanties begeleidde. Die tijd is voorbij. Als je een bepaalde leeftijd hebt, moet je voorzichtiger zijn. Ik probeer wel mijn conditie op peil te houden door drie keer per week te gaan wandelen. Twee korte tochten en één van 20 kilometer. Wandelreizen plan ik niet meer ver vooruit. Ik ben 80, het is mooi geweest. Alles wat er nu nog bijkomt, is winst.”
“Opa heeft nochtans al een nieuwe wandelreis op de agenda staan”, knipoogt Kobe (24). “Over een paar maanden stapt hij van Porto naar Compostella.” Het is Ludo die het wandelvirus als jongeling te pakken kreeg en vervolgens zijn hele familie aanstak. Eerst zijn vrouw en hun drie kinderen, later de kleinkinderen. “Ik ben op mijn 58ste met pensioen gegaan en meteen begonnen als wandelgids”, zegt hij. “Voordien was ik directeur in een school voor buitengewoon onderwijs.”
Wilde natuur
Op tafel ligt een stafkaart van Slovenië waarop hun wandelroute is aangeduid. De zes stapten over de Via Alpina van Idrija naar Trenta. Goed voor acht stevige stapdagen. Ludo bladert door een fotoboek van de reis. Achter elk beeld schuilt een avontuur. We horen verhalen over de vele steenbokken die de groep onderweg tegenkwam en hoe er eentje mee poseerde voor de foto. Over verrast worden door een stortbui en nét niet op tijd kunnen schuilen. Over nipt ontsnappen aan een lawine van stenen. “Dat was echt een spannend moment”, zegt Kamiel (15). “Kobe en ik zaten op een paadje, dicht bij de laatste berghut waar we zouden overnachten. Plots hoorden we boven ons stenen vallen. Bleken het steenbokken te zijn die een kleine lawine veroorzaakten.”
“Ik vond het echt heel eng”, knikt Kobe. “Op zo’n momenten merk je dat je echt wel in de wilde natuur zit en niet in een omgeving die door de mens in elkaar is geflanst.”
"Plots hoorden we boven ons stenen vallen. Bleken het steenbokken te zijn die een kleine lawine veroorzaakten."
De verloren kleinzoon komt binnengewaaid. Excuses worden gemaakt en liefdevol weer weggewuifd. Oma zet thee en haalt zelfgebakken wafels boven. Mét rozijnen voor de liefhebbers, zonder voor wie er niet wild van is. Een grootmoeder kent haar kleinkinderen.
Er was een tijd dat Ludo en Julia hun kinderen en kleinkinderen elke maandagavond voorzagen van spijs en drank. Dan zaten ze urenlang gezellig te kwebbelen aan tafel. Tegenwoordig zijn die momenten schaars. Overvolle agenda’s, drukke levens … Maar áls het lukt, zit de sfeer er meteen in. “Zeker de voorbije twee jaren was er minder contact”, zegt Kobe. “Samen gaan stappen, heeft ons weer dichter bij elkaar gebracht. Ik denk dat vooral opa nog nooit zo hard had uitgekeken naar een reis.”
Wanneer Ludo terugdenkt aan het moment waarop zijn kleinkinderen hem meevroegen, dan schiet hem één gevoel te binnen: overweldiging. “Hun initiatief deed me veel plezier. We hebben toen ze nog jonger waren vaak samen wandelreizen gemaakt.”
Maar deze tocht was toch anders. Voor het eerst liet opa zich leiden door de kleinkinderen. “Ieder had zo zijn taak”, zegt Willem (22). “Kobe was de reisleider en ik moest ervoor zorgen dat hij niks verkeerd deed (glimlacht). Wij volgden de uitgestippelde route op een wandelapp, terwijl Babita op haar horloge de hoogtemeters in de gaten hield. Kamiel was diegene die de statistieken neerschreef.” En Anna? Die grinnikt. “Ik? Ik zorgde voor de sfeer!”
De reis in cijfers:
DAG 1
Idrija – Ermanovec
23,4 kilometer, 1.302 hoogtemeters stijgen, 600 hoogtemeters dalen
DAG 2
Ermanovec – Dolenji Novaki (Franja Partizanenhospitaal)
12,2 km, 250 hoogtemeters stijgen, 743 hoogtemeters dalen
DAG 3
Dolenji Novaki – Porezen
8,4 kilometer, 1.336 hoogtemeters stijgen, 218 hoogtemeters dalen
DAG 4
Porezen – Črna prst
15,73 kilometer, 1.492 hoogtemeters stijgen, 1.240 hoogtemeters dalen
DAG 5
Črna prst – Vogel
12,27 kilometer, 683 hoogtemeters stijgen, 962 hoogtemeters dalen
DAG 6
Vogel – Dom na Komni
11,45 kilometer, 693 hoogtemeters stijgen, 721 hoogtemeters dalen
DAG 7
Dom na Komni – Koča na Doliču
15,92 kilometer, 1.218 hoogtemeters stijgen, 553 hoogtemeters dalen
DAG 8
Koča na Doliču – Trenta
21,31 kilometer, 222 hoogtemeters stijgen, 1.766 hoogtemeters dalen
Totaal: 111,718 kilometer gestapt, 7.196 hoogtemeters gestegen, 6.803 hoogtemeters gedaald. Hoogste punt 2.362 meter, laagste punt 323 meter
Er wordt met veel warmte gepraat over het avontuur, de herinneringen zijn mooi. Dat het soms afzien was, lijkt iedereen vergeten. Hoewel. “Eerlijk? Ik denk niet dat we waren vertrokken als we vooraf hadden geweten hoe zwaar het zou worden”, zegt Kobe.
“Ik had een dip op de derde wandeldag”, zegt Ludo. “De tocht was maar 8 kilometer lang, maar we stegen wel 1.300 meter. Willem is toen tegen het einde doorgelopen om zijn rugzak te gaan afzetten in de berghut en is dan teruggekomen om de mijne over te nemen.”
Tijdens het stappen droeg ieder een rugzak met zijn eigen materiaal. Ook Anna. “Het is echt straf wat Anna heeft gepresteerd”, zegt Willem. “Het was zowel fysiek als mentaal zwaar. Ik vind dat ze dat heel matuur heeft aangepakt.”
Anna straalt, terwijl Ludo er nog een complimentenschepje bovenop doet. “Willem heeft gelijk. Het was vaak echt wel doorzetten en veel meer dan gewoon gezellig naast elkaar wandelen en babbelen. Tegelijk is dat ook net het mooie aan wandelen, het maakt je hoofd vrij.”
Stoorzenders tijdens het vloggen
Om de sfeer erin te houden, zocht Kamiel tijdens het stappen met zijn gsm leuke weetjes en quizvragen op. Zoals: wat is het verschil tussen een gems en een steenbok en vanaf wanneer mag je een heuvel een berg noemen?*
“Die vragen zetten we op Instagram en dan vroeg ik aan mijn volgers of zij het antwoord wisten”, zegt Kobe. “Ik plaatste ook korte vlogs online. Terwijl ik probeerde te babbelen, deden de anderen op de achtergrond dierengeluiden na. Tot op het irritante af (grijnst).”
Het lange samenzijn bracht Kobe ook op persoonlijk vlak iets bij. “Ik ben iemand die veel en luid praat. Tijdens de reis heb ik gemerkt dat dat voor anderen storend kan zijn. Dat gaf me soms het gevoel dat ik te veel was, wat het mentaal zwaar maakte. Tegelijk heb ik mezelf zo ook weer beter leren kennen.”
De vermoeidheid en de vele kilometers zorgen af en toe voor frustraties. Maar grote ruzies bleven uit. “Over de statistieken zijn er een paar discussies geweest”, zegt Ludo. “We hadden bijvoorbeeld meerdere hoogtemeters bij en die gaven soms verschillende resultaten. Dan namen we gewoon het hoogste getal.”
“Het kan dus wel zijn dat we eigenlijk maar 80 kilometer hebben gestapt in de plaats van 111”, grapt Willem.
"Het landschap deed me denken aan Interstellar, een film waarin de personages naar een andere planeet reizen."
Prominent in Ludo’s woonkamer hangt een souvenir van de reis. Een grote foto van opa omgeven door immense rotsen. “Een cadeautje van de kleinkinderen”, zegt Kobe. “Die foto werd genomen op de voorlaatste dag, toen we van Dom na Komni naar Koča na Doliču stapten.”
“Ik vond dat het mooiste deel van de tocht”, zegt Willem. “Het landschap deed me denken aan de film Interstellar, waarin de personages naar een andere planeet reizen. Het leek wel een rotsig maanlandschap.”
“En het pad was soms moeilijk te vinden”, zegt Anna. “We moesten zoeken naar stippen op de rotsen. Dat maakte het extra leuk.”
“Ja, de Via Alpina is anders dan pakweg de route naar Compostella, waar om de haverklap staat aangeduid welke richting je uit moet”, zegt Ludo.
“Het mooie aan Slovenië is sowieso ook die variatie in het landschap”, vindt Kobe. “We zijn gestart in de bossen om uiteindelijk te eindigen tussen de rotsen. Heel indrukwekkend.”
En dan te bedenken dat het aanvankelijk nooit het plan was om naar Slovenië te reizen. “Eigenlijk gingen we naar Noorwegen”, zegt Kobe. “Daar wilde opa graag een deel van de Sint Olavway doen.”
Kobe wist dat, want hij had er zijn grootvader eens langs zijn neus weg naar gevraagd. ‘Opa, als je nog één wandeling mag doen, welke zou dat dan zijn?’ “Ik was er niet verder op ingegaan, maar begon later te denken hoe leuk het zou zijn om die tocht samen te maken. Het leek me wel onverstandig om met z’n twee te gaan. Stel je voor dat er tijdens het stappen iets zou gebeuren? Dan kon ik opa toch niet achterlaten om hulp te gaan halen?” Dus belde Kobe zijn neef Willem. Die wilde wel mee. “Uiteindelijk stuurden we naar alle kleinkinderen een bericht. Alleen mijn zus besloot om thuis te blijven. Zij is het enige kleinkind die geen fan is van wandelen (glimlacht).”
Van Noorwegen naar Slovenië
Datums werden geprikt, vluchten geboekt, berghotels gecontacteerd. “De hele reis was tot in de puntjes geregeld”, zegt Kobe. Maar dan was daar corona. “De maatregelen werden vorige zomer verstrengd in Noorwegen. Bij aankomst zouden we tien dagen in quarantaine moeten gaan. Dat was niet haalbaar.”
Halsoverkop moest de groep de plannen aanpassen. Slovenië werd geopperd. Ludo had 16 jaar eerder al plannen gehad om in dat land een meerdaagse wandeltocht te gaan maken, maar toen stak een gebroken voet daar een stokje voor. Nu zou het wel lukken. “Het omboeken was heel spannend. We hadden amper twee weken de tijd om alles te regelen”, zegt Kobe. “En elk stapje moest kloppen. Als er bijvoorbeeld één berghut volgeboekt was geweest, dan hadden we de hele reis moeten annuleren.” Maar het lukte. En ondertussen heeft niemand nog spijt van de lastminute wijziging. De natuurpracht in Slovenië heeft de stappers stuk voor stuk geraakt. “Ik vond het Partizanenhospitaal dat we bezocht hebben ook heel indrukwekkend”, zegt Willem. “Daar werden gewonde soldaten verzorgd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het zat verstopt in de bergen.”
“De Duitsers zijn er nooit in geslaagd om te ontdekken waar het zich bevond”, weet Ludo. “Gewonden werden er op brandcards langs smalle paadjes en door rivieren naartoe gedragen.”
“De vele dieren die we onderweg zijn tegengekomen, dat vond ik ook straf”, zegt Willem. “Ik denk dat ik nog nooit zo veel dieren heb gezien tijdens een wandelreis.” Steenbokken, gemzen, marmotten, herten... “Zelfs een arend!”, zegt Willem. “Misschien”, relativeert Kobe. “Het kan evengoed een buizerd zijn geweest. Maar goed, schrijf maar op dat het een arend was (lacht).”
"Het leek me onverstandig om alleen met opa te gaan. Stel je voor dat er onderweg iets zou gebeuren. Dan kon ik hem toch niet achterlaten om hulp te gaan halen?"
Tijdens de reis was er één moment waarop de hele groep – behalve Kamiel, die vond het vooral plezant – er niet gerust in was. “Dat was toen we op de vijfde dag in de mist over een bergkam moesten wandelen”, zegt Kobe. “Het is het enige moment waarop Willem en ik voor- en achteraan de groep zijn gaan lopen om iedereen in de gaten te houden. Er werd toen amper gepraat. Op zo’n moment steekt je verantwoordelijkheidsgevoel de kop op. Genieten is dan geen prioriteit meer.”
“Tijdens dat stukje was ik echt aan het denken: ‘Wat als er nu iemand naar beneden valt?’, zegt Willem. “Je wil gewoon dat iedereen veilig is.”
Kamiel ervoer het anders. “Soms staken er twee ijzeren pinnen uit een rots die je moest gebruiken om naar boven te klimmen. Zalig!”
Opa, de rappe daler
Het vertrouwen van opa Ludo in zijn kleinkinderen was groot. “Na al die jaren weet ik wat ze kunnen. Mijn kleinkinderen zijn het gewoon van in de bergen te stappen. Het eerste wat ze vroeger van mij kregen wanneer ze hun kleuterschool hadden afgewerkt, was een kompas. En dan mochten ze met oma en mij mee op een korte wandeltrip in de Ardennen.”
Later volgden er langere wandelreizen met de hele familie. Naar Zwitserland bijvoorbeeld. De herinneringen zitten nog vers in het geheugen. “Als je pijnlijke benen had, kwam opa ze masseren. Eigenlijk wilde niemand dat, want het deed keiveel pijn”, lacht Kobe.
“Eigenlijk ben ik wel heel dankbaar voor wat opa ons heeft geleerd”, gaat hij voort. “Opa is mijn held. Mijn hele jeugd is dat al zo. Hij is zo’n warm en mooi persoon die ons zo veel heeft bijgebracht. Het is leuk om met het organiseren van deze reis eens iets terug te kunnen doen. Ik ben ook ongelofelijk trots dat hij op zijn tachtigste nog is meegegaan. Ik vertel erover tegen iedereen die het wil horen.”
Ludo krijgt tranen in zijn ogen. De napraten met zijn kleinkinderen, het fotoboek en nu ook dit interview. Het zijn mooie staartjes aan een nog mooier avontuur. “Het is een belevenis die me voor altijd zal bijblijven”, zegt hij.
Wat de kleinkinderen vooral zal bijblijven, is hoe snel hun opa een berg kan afdalen. “De laatste dag moesten we absurd veel meters dalen”, zegt Kobe. “1.766 in totaal.”
“Toen konden we opa niet volgen”, lacht Willem.
“Het kan er natuurlijk ook mee te maken hebben gehad dat we bijna aan het einde van onze tocht waren”, knipoogt Ludo.
De laatste avond in de bergen zou de mooiste worden. Met een prachtige zonsondergang aan een overvolle berghut. “We sliepen toen op een plek waar veel bergbeklimmers starten om de Triglav te beklimmen”, zegt Ludo. “Die was voor ons wat te hoog gegrepen, maar het was toch een bijzonder mooie plek om te verblijven.”
“Zo’n berghutten, dat is iets speciaals”, vindt Kobe. “Je komt er gelijkgestemden tegen. Ik heb eens een hele avond zitten praten met een Amerikaan die alleen aan een wandeltocht bezig was.”
“Ja, de kinderen spreken allemaal goed Engels”, zegt Ludo. “Voor hen ging dat makkelijk.”
“Allee opa, dat ging bij jou toch ook?”, zegt Kobe. “Elke avond bestelde jij ‘a bier from hier.”
Ludo lacht. “Ja, dat is waar. Dat verstonden ze goed. En het is bovendien iets dat ik in Noorwegen nooit had kunnen doen. Daar is het bier veel te duur.”
INFO: Meer foto’s van de wandelreis en andere reisavonturen vind je op het Instagramaccount van Kobe Jaubin: @kobe_aroundtheworld
* Antwoorden op de quizvragen: een gems is kleiner dan een steenbok en heeft ook kleinere horens. Vanaf dat een heuvel zich meer dan twee- tot driehonderd meter boven zijn omgeving verheft, kan je het een berg noemen.
Laat je verder inspireren
Krijg je maar geen genoeg van lange wandelingen? We kunnen je geen ongelijk geven! Daarom lijsten we de mooiste langeafstandspaden van Europa op.
Wandelen is heilzaam voor lichaam en geest. Met een goed paar wandelschoenen is het veel comfortabeler en krijgt je voet de juiste ondersteuning. Kies je nu een hoog of laag model? In leer of Gore-Tex, of nog iets anders? We helpen je stap voor stap kiezen.
