Cool down: het water op!

Mathias Michielsen dobbert in z’n eentje op de Semois en voelt zich “helemaal los van de wereld”. De grote naaldwouden reiken tot aan de oevers van de rivier. Terwijl hij z’n packraft voorbij drijvend dood hout en rotsen stuurt, duikt een ijsvogeltje een prooi op uit het water. Een waterspreeuw scheert over de rivier. En hoewel een paar huisjes de nabijheid van mensen verraden, voelt deze wild meanderende rivier voor Mathias aan als een ruige wildernis, ergens in een ver land. De natuur, puur en onversneden, beroert en overweldigt hem. Ver weg van de prikkels van de bewoonde wereld kan hij dagen doorbrengen zonder zich ook maar een seconde te vervelen. ‘s Avonds knoopt hij zijn hangmat vast en geniet hij van het samenspel van water en bos.

Tijdens zulke momenten, ver weg van bureaus en files, voelt hij dat hij leeft. Mathias verlangt naar dit simpele leven. Hij wil de vogels horen fluiten en zich in het zweet werken tijdens een lange voettocht of een excursie met zijn packraft, een opblaasbare boot die gemakkelijk in een rugzak past. Sommige mensen dromen van luxe en sterrenrestaurants, maar dat is niet aan hem besteed. Hij wordt liever niét op zijn wenken bediend met champagne en kaviaar. De smakelijkste maaltijd is er eentje die hij zelf gevangen of geplukt heeft, bereid op eigenhandig en met veel doorzettingsvermogen gestookte vlammen. Rond zo’n gezellig kampvuur, “de beste tv die er is”, smeedt hij nieuwe plannen met gelijkgestemde zielen.

Mathias is een bosmens en hij is daar trots op. En hij heeft weinig nodig om gelukkig te zijn. Het volstaat een bever te spotten, een soort die hem nauw aan het hart ligt, om voor de rest van de week in zijn nopjes te zijn. Bovenal treft Mathias in de natuur de ideale combinatie van rust en uitdaging. “De natuur prikkelt mijn nieuwsgierigheid, mijn honger naar kennis. Er is zo veel te zien en te ontdekken, dat ik al de rest vergeet. Dan ga ik helemaal op in het speuren naar vogels, vlinders en dierensporen”, verklaart hij. “Maar ik hou ook van een fysieke uitdaging: de deur uitstappen voor een avontuur en me volledig leeglopen, -fietsen of -wandelen.”

Zoals zovele jongeren krijgt Mathias de passie voor de natuur te pakken bij de scouts. Als jongverkenner botst hij op een leider die bioloog is en die hem leert welke planten hij kan eten. De ontluikende liefde voor de natuur leidt tot Mathias’ studiekeuze: biologie. Een job als bioloog, zo redeneert hij, zal hem toelaten veel tijd buiten door te brengen.

De realiteit van het werkleven is anders. “Voor Natuurpunt ondersteunde ik 2,5 jaar lang de vrijwilligerswerking van de afdeling Antwerpen Noord. Een heel boeiende job waarin ik interessante mensen met een hart voor de natuur ontmoette”, zegt Mathias. “Maar ik zat zo veel binnen, achter mijn bureau en dat knaagde. Ik voelde dat ik meer buiten moest komen.”

Mathias is dan al een fervent aanhanger van het concept microavontuur. Het idee dat je, zelfs in een druk werkleven, tijd moet vinden voor een echt avontuur. Een spontaan, kort maar intens uitje naar de natuur. Laptop dichtklappen om vijf uur en de ontdekkingstocht kan beginnen. “Als je van negen tot vijf hebt gewerkt, dan heb je van vijf tot negen tijd om de batterijen weer op te laden.”

Mathias gebruikt die tijd dan ook. Zo wil hij eens met een vriend naar Limburg liften, met een binnenvaartschip over het Albertkanaal. Helaas varen er op dat moment enkel boten in de andere richting, waardoor de twee uiteindelijk in Lillo belanden. Mathias: “Daar sliepen we ergens in een struik en ‘s ochtends namen we de waterbus naar Antwerpen. Daarna: rechtstreeks naar het werk.” Dé definitie van een microavontuur. Dat avontuurlijke wil hij nooit verliezen. “Ik ben enorm fan van het idee - we hebben weinig tijd, wat kunnen we doen? - en de hele zoektocht en planning om het te verwezenlijken.”

Het idee van een eigen bedrijfje rijpt op dat moment al een tijdje. Mathias zoekt naar een nieuw concept binnen de outdoorwereld, iets waarmee hij actief buiten zijn kan koppelen aan natuurbeleving. Kajakken, canyoning en andere klassiekers bestaan al zo lang dat de markt verzadigd is. Als nieuwkomer is het moeilijk om daar iets mee te doen. Het kwartje valt wanneer een scoutsvriend vertelt over zijn ervaringen in Finland, waar hij met een packraft een maand lang rivieren en meren had verkend. “Van zodra ik in zijn tuin in dat zitje viel, wist ik dat ik mijn ding gevonden had”, zegt Mathias. “Een packraft heeft zoveel potentieel. En het is laagdrempelig, want je kan ook te voet, met de fiets of het openbaar vervoer op pad.”

Mathias gaat voor het eerst te water op de Westelijke Ourthe. In putje winter. Vijf minuten later ligt hij in het ijskoude water. “Veel mensen zouden dan afknappen, maar ik was nog meer overtuigd”, aldus Mathias. Na een lange dag peddelen, door sneeuw, hagel en temperaturen onder nul, weet hij het zeker: aan zijn packraft gaat hij nog veel plezier beleven. “Door hun ligging in het water geven packrafts veel stabiliteit op het water. Dat maakt ze toegankelijk voor beginners, zelfs op wild water. Daar staat tegenover dat ze niet door het water snijden zoals kajaks of kano’s. Zeker op vlak water moet je soms stevig peddelen.”

Aan de Watermolen van Retie schepen we samen met Mathias in voor een tochtje op de Kleine Nete. Nauwelijks een minuut later varen we al door de vrije natuur. “Kijk daar, een grote gele kwikstaart”, juicht Mathias. “Die soort houdt van oevers van rivieren.” Mathias wijst de ene na de andere vogel aan. Een torenvalk hier, een buizerd daar, een grote zilverreiger ginder. Hij is duidelijk in z’n element: de vogels horen fluiten, dat is exact waarom hij zijn bureaujob verliet.

Terwijl we ons gewillig laten meedrijven op de gezapig kabbelende rivier bedenken we ons hoe ongerept dit stukje Vlaams rivierlandschap is. We lijken wel in een tunnel te zitten, afgesloten van de bewoonde wereld. “Dat is het voordeel aan Vlaanderen: de rivieren snijden het vlakke landschap helemaal uit, waardoor je in een soort cocon terechtkomt. Het is een microklimaat dat je de kans geeft om rond te kijken en de natuur in je op te nemen”, duidt Mathias. “Het idee dat er in Vlaanderen altijd een dorp in de buurt is, gaat hier helemaal verloren.”

Vanop het water, zo vindt Mathias, ziet de wereld er anders uit. Ruiger, minder bezoedeld door mensenhanden. De oevers van rivieren zijn vaak ongemoeid gelaten. Dat ervaart hij nergens harder als wanneer hij met z’n packraft van het Wijnegem Shopping Centrum naar het Sportpaleis peddelt. Vanop het Schijn merkt hij amper menselijke bedrijvigheid. “Mijn traject liep tussen twee iconen van verstedelijking, maar die rivier bracht me helemaal naar de natuur”, zegt hij. “In het Rivierenhof vaarde ik tussen eeuwenoude eiken op de oever. Als daar geen honderden wandelaars rondliepen, had ik nooit geloofd dat ik zo dicht bij Antwerpen dreef. Indrukwekkend was dat.”

Mathias’ liefde voor natuur uit zich ook in bushcraft, overleven in en met de natuur. Hij maakt zijn eigen likeur van beukenblaadjes en van sleedoorn. “Sleedoorngin is echt de max, een smaakexplosie in je mond”, zegt hij. Ook zijn groenten haalt hij regelmatig uit de natuur. Zo is Mathias een grote fan van de brandnetel, een “powerfood uit de natuur” die heel veelzijdig is in het gebruik. “Je kan brandnetels als spinazie verwerken, er thee van zetten of gedroogd als touw gebruiken”, zegt hij. “In de natuur vind je nog veel uitgesproken smaken. De mensen zijn dat vergeten omdat alles uit de supermarkt komt.”

Soms gaat Mathias een stap verder. Dan manifesteert het tweede aspect zich: de natuur als uitdaging. In Roemenië overleeft hij met twee vrienden een week lang in een bos, ver weg van alles en iedereen. Kruiden, geplukt op een weidehelling, mengen ze door hun couscous. En doordat ze niets noemenswaardig vangen, eten ze krekels en sprinkhanen. “We zagen krabsporen van een beer en een edelhert liep recht op ons af ”, glundert Mathias. “In een stad moet je mij niet op reis laten gaan. Nee, hoe wilder, hoe beter.”

In Roemenië maakt het gezelschap vuur met een vuurboog. Soms beginnen ze ‘s morgens om half acht en slurpen ze pas om elf uur van hun ochtendthee. “Dan konden we eindelijk aan ons ontbijt beginnen”, zegt Mathias. “Het is een zalig gevoel als je 3,5 uur zwoegt en het lukt uiteindelijk om vuur te maken.” Doorzettingsvermogen is cruciaal. “Het heeft geen zin om een hele tijd te proberen en het dan op te geven. Net de volgende keer kan het wel lukken. In plaats van de frustratie de overhand te laten nemen, mag je net dan de moed niet verliezen.”

Nostalgisch denkt hij terug aan zijn eerste ervaringen met de vuurboog, in Tanzania, waar hij samen met een vriend pas na 2,5 weken de vlam in de pan krijgt. Meer dan de oermens uithangen, gaat bushcraft over vaardigheden en technieken die je niet alleen in de natuur, maar ook in het leven veel kunnen bijbrengen. Inzicht, voorbereiding, geduld, volharding.

Die waarden wil Mathias graag doorgeven aan anderen. Net als een ruimere blik op de natuur, het inzicht dat er veel meer rondom ons is dan we soms beseffen. Als reisleider houdt hij ervan om backpackers kennis te laten maken met vogelspotten. En in coronatijden plaatst hij op zijn sociale media foto’s van vogels die hij tegenkomt tijdens wandelingen met zijn hond Sem, vergezeld van een woordje uitleg. “Daar krijg ik veel reactie op”, zegt hij. “Het besef groeit dan dat een vogel niet gewoon een vogel is, maar een specht, een Vlaamse gaai, een kauw of een kraai. Want onbekend is onbemind.” Missie volbracht.